Μιας και δεν είχαμε κάποιο σοβαρό θέμα να ασχοληθούμε, ψάξαμε και βρήκαμε, γεγονός -ένα από τα πολλά- που επιβεβαιώνει τη μέγιστη σοφία του λαού μας. Άλλωστε η πολύπλευρη κρίση που μας μαστίζει αναλύθηκε διεξοδικά. Μπορεί λύση να μην έχουμε εντοπίσει, μπορεί τα πράγματα να βαδίζουν γοργά από το κακό στο χειρότερο, μπορεί η μετριότητα να έχει εγκατασταθεί τόσο μόνιμα στην κοινωνία μας όσο και οι πρόσφυγες που, για κακή τύχη τους, βρέθηκαν εδώ αλλά... Αλλά βαρεθήκαμε πια. Αυτό παθαίνουμε πάντα.
Συζητάμε σε αμφιθέατρα, καφενεία, πεζοδρόμια για τη Νικαράγουα, για τα δικαιώματα των έγκλειστων στα σωφρονιστικά ιδρύματα τρομοκρατών, για την ελευθερία της καταπιεσμένης νεολαίας να καταστρέφει δημόσια και ιδιωτική περιουσία και ενίοτε (όχι και τόσο ενίοτε βέβαια) να εκφοβίζει με μολότοφ και κάθε είδους επεισόδια απλούς πολίτες αλλά μέχρι εκεί. Μετά επέρχεται κόπωση εμποδίζοντας κάθε διάθεση να ενεργήσουμε. Τα πάντα στη χώρα μας αρχίζουν και τελειώνουν σε ανέξοδες συζητήσεις μεταξύ ατόμων που έχουν το ακαταλόγιστο, δηλαδή τρελών. Μη μας πεις να ενεργήσουμε. Εκεί τα χαλάμε. Για να μη λέτε ότι τα παραλέω, σκεφτείτε τις θρυλικές διαπραγματεύσεις της κυβέρνησής μας με τους δανειστές. Συζητήσεις επί συζητήσεων και το αποτέλεσμα; Μια τρύπα στο νερό.
Για να μη μακρηγορώ (όσοι με γνωρίζουν ξέρουν πολύ καλά ότι απεχθάνομαι τη μακρηγοράδα όσο κι ένα πιάτο με μπάμιες), το θέμα που αποφασίσαμε ότι πρέπει να μας απασχολήσει στο εξής είναι η ηλικία παροχής δικαιώματος ψήφου. Ψήφος στα 17χρονα ανέκραξε ο εγχώριος λαϊκισμός και όλοι ένιωσαν μεγάλη χαρά. Είτε συμφωνούν είτε όχι με την προοπτική, ένιωσαν μια απέραντη ευθυμία. Απέκτησαν ξαφνικά αντικείμενο για ανόητες αναλύσεις και βλακώδους συζήτησης. Να ζητήσω εξαρχής συγγνώμη από όλους εκείνους που προσπαθούν να αντιμετωπίσουν το θέμα σοβαρά αλλά προσωπικά αδυνατώ να εντοπίσω την παραμικρή σοβαροσύνη σε αυτό. Ακόμη κι αν γινόταν πρόταση για ψήφο στα 7χρονα ή στον παπουτσωμένο Γάτο το ίδιο θα μου έκανε. Δηλαδή, τίποτε.
Από τη μια, λοιπόν, έχουμε τους χαρωπούς. Με άνεση θα μπορούσε κανείς να τους χαρακτηρίσει απολύτως ηλίθιους. Ισχυρίζονται ότι οι νέοι πρέπει να έχουν λόγο στη διαμόρφωση του μέλλοντός τους και άρα στη διαμόρφωση της πολιτικής πραγματικότητας που είναι, σε μεγάλο βαθμό, υπεύθυνη για τη διαμόρφωση του μέλλοντος για το οποίο οι νέοι πρέπει να έχουν λόγο. Δηλαδή, με κάποιο μαγικό τρόπο, σίγουρα όχι με επιστημονικό, οι συγκεκριμένοι έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι στα 17 κι όχι στα 16 ή στα 15 αρχίζει το άτομο να ενδιαφέρεται για το μέλλον του. Σύμφωνα με αυτή την πολύ συγκεκριμένη άποψη το άτομο μέχρι τα 17 είναι «τρεις λαλούν και δυο χορεύουν» και ξαφνικά εντάσσεται σε μια πιο λογική κατάσταση. Οι τρεις πλέον χορεύουν και οι δυο λαλούν που είναι πολύ πιο λογικό να συμβαίνει. Αν πράγματι αυτό ισχύει, είναι ανάγκη να αρθούν άμεσα και όλοι οι υπόλοιποι περιορισμοί για τα 17χρονα και 16χρονα. Θα πρέπει ως φορείς της λογικής να έχουν πρόσβαση στην εργασία, στο αλκοόλ, στο κάπνισμα και όπου αλλού σήμερα ισχύουν απαγορεύσεις. Η χαρά του παιδεραστή.
Παράλογο μου φαίνεται και κάτι ακόμη. Οι υπερασπιστές της ψήφου στα 17 είναι, σε μεγάλο ποσοστό, εκείνοι που θεωρούν απαράδεκτο τα παιδιά να εντάσσονται στην «απάνθρωπη, εξοντωτική, επονείδιστη, μη βιώσιμη» διαδικασία των Πανελλαδικών εξετάσεων και της επιλογής σπουδών σε μια τόσο «τρυφερή ηλικία». Να φανταστώ ότι θεωρούν πιο light την πολιτική επιλογή. Κι όμως, δεν είναι καθόλου έτσι. Γιατί ελάχιστα με ενδιαφέρει εμένα κι όποιον άλλο αν ο κάθε Λαλάκης (τυχαία επιλογή ονόματος) επιλέξει να σπουδάσει καλλιέργεια μολόχας, ζαμπονοκοπτική, ψάρεμα συναγρίδας ή ό,τι άλλο σε ανώτατο επίπεδο. Στην προκειμένη περίπτωση ο Λαλάκης επιλέγει, ο Λαλάκης θα τα λουστεί. Ο Λαλάκης και οι γονείς του που τον μεγάλωσαν σαν Λαλάκη. Ναι αλλά μάλλον με ενδιαφέρει τι θα ψηφίσει ο Λαλάκης, γιατί την επιλογή του δε θα τη λουστεί ατομικά. Η πολιτική επιλογή είναι πολύ πιο σοβαρή από την επιλογή σπουδών, επειδή θα τη λουστεί ομαδικά το κοινωνικό σύνολο.
Τι καταλαβαίνει κανείς; Μα ότι έχουμε να κάνουμε με λαϊκιστές ολκής. Απευθύνονται στη νεολαία με συνθήματα που την ευχαριστούν, με θέσεις που της τονώνουν την αυτοϊδέα και το κάνουν για έναν και μόνο λόγο. Την απόλυτη χειραγώγηση και την -και- πολιτική εκμετάλλευση της νέας γενιάς.
Αφού ξεμπερδέψαμε με την πρώτη κατηγορία, ας μετακινήσουμε το ενδιαφέρον μας προς τη δεύτερη. Εδώ συναντάμε τους έντρομους απέναντι στην προοπτική της ψήφου στα 17. Με άνεση θα μπορούσε κανείς να τους χαρακτηρίσει απολύτως ηλίθιους. Αδυνατώ να αντιληφθώ την αγωνία τους. Προσωπικά ξέρω ότι αγωνία μου προκαλεί μια επερχόμενη μεταβολή που είναι ικανή να χειροτερεύσει τα δεδομένα. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι αδύνατον να συμβεί κάτι τέτοιο.
Δεν ξέρω αν μου διαφεύγει κάτι αλλά σκέφτομαι την υπάρχουσα κατάσταση. Η χώρα βιώνει από κάθε άποψη δραματικά δράματα. Οικονομικά, πολιτικά, πολιτισμικά, επιστημονικά, τεχνολογικά, κοινωνικά... η κατάσταση είναι χάλια. Οι δε προοπτικές ακόμη χειρότερες. Και ποιοι μας έφτασαν μέχρι εδώ; Τα 17χρονα και τα 16χρονα; Ποιοι ψήφισαν τον κάθε τραμπούκο, μέτριο, αποτυχημένο, ανόητο στέλνοντάς τον στη Βουλή και την Ευρωβουλή; Ποιος ανέδειξε τον κάθε γραφικό, το κάθε φωτομόντελο με μυαλό κουκούτσι σε σημαντικές πολιτικές θέσεις; Ποιος ψήφισε «ΟΧΙ» με τσαμπουκά κι όταν αυτό έγινε «ΝΑΙ» έβαλε τον τσαμπουκά του εκεί που ήξερε; Μήπως το έκαναν ώριμοι άνθρωποι, καλά ενημερωμένοι για τα πολιτικά και οικονομικά πράγματα; Οπότε τι μπορεί να φοβούνται με την παροχή ψήφου στα 17; Μπορεί να υπάρξουν πιο άθλιες επιλογές από αυτές που ήδη έχουν γίνει; Δηλαδή, τι απέμεινε για να επιλέξουν τα 17χρονα. Ήδη οι μεγαλύτεροι επέλεξαν υπουργό που ανάλογα με την περίσταση ντύνεται καταδρομέας, Παναγιά της Τήνου, αρχαίος Έλληνας και πάει λέγοντας. Ήδη οι μεγαλύτεροι επέλεξαν για τη Βουλή άτομο που στο παρελθόν γινόταν αποδέκτης πίτσας κατά τη διάρκεια της τηλεοπτικής εκπομπής του και τον θεωρούν και σοβαρό πλέον. Πόσο πιο γελοίες, λοιπόν, μπορεί να είναι οι επιλογές των 17χρονων; Ακόμη κι αν επιθυμούν την ανάδειξη του Πινόκιο, της Κοκκινοσκουφίτσας, των τριών γουρουνακίων, της μικρής Γοργόνας ή της Χιονάτης στη θέση βουλευτών, ελάχιστα κινδυνεύει η ελληνική κοινωνία, γιατί οι μεγαλύτεροι φρόντισαν με τις επιλογές τους να δείχνει ελπιδοφόρα η ανάδειξη του Πινόκιο στη θέση του πρωθυπουργού.
Οπότε με συνοπτικές διαδικασίες ξεμπερδεύουμε και με την πλευρά της αγωνίας και του τρόμου. Καλό το παραμύθι σας αλλά δεν έχει δράκο. Είναι ηλίθιο να κραυγάζετε για κάτι που δεν είναι ικανό να τρομάξει ούτε καν μικρά παιδιά.
Η κοινωνία μας, παρ’ όλα αυτά, μπορεί να είναι χαρούμενη. Εντόπισε άλλο ένα θέμα για συζήτηση σε βάθος. Ένα θέμα που, έτσι κι αλλιώς, είναι ικανό να μεταβάλει τα άθλια δεδομένα όσο και αν δινόταν δικαίωμα ψήφου στη Χιονάτη και τους εφτά νάνους. Ακόμη κι ο καλύτερος μάγος των παραμυθιών είναι αδύνατον να μας βρει λύσεις. Αλλά είπαμε, αναζητούσαμε μια ακόμη αφορμή για κουβέντα. Και τη βρήκαμε.
